Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονή του παχέος εντέρου. Χρόνια φλεγμονή σημαίνει πως ο ασθενής μπορεί να έχει συμπτώματα για μεγάλο χρονικό διάστημα και ότι η θεραπεία του διαρκεί για μήνες ή και χρόνια. Πολλές φορές οι ασθενείς έχουν συμπτώματα για χρόνια πριν αποφασίσουν να απευθυνθούν σε κάποιο γιατρό.
Το παχύ έντερο είναι το τελευταίο τμήμα του πεπτικού συστήματος, και ο ρόλος του είναι η απορρόφηση του νερού από το εντερικό περιεχόμενο. Η ελκώδης κολίτιδα μαζί με τη νόσο του Crohn ανήκουν στις ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου.
Πρόκειται για μια νόσο που παρατηρείται συχνότερα στο δυτικό πληθυσμό, και τα συμπτώματά τους συνήθως ξεκινούν κατά την εφηβεία ή λίγο αργότερα. Υπάρχουν φυσικά και περιστατικά που διαγιγνώσκονται σε μεγαλύτερες ηλικίες αλλά είναι σπανιότερα.
Τι προκαλεί την ελκώδη κολίτιδα;
Η αιτιολογία της μέχρι στιγμής δεν έχει βρεθεί. Κάποιες θεωρίες πως κάποιο μικρόβιο την προκαλεί, δεν έχουν αποδειχθεί. Αυτό που πιστευουν οι ερευνητές είναι πως η εμφάνιση της νόσου σχετίζεται με το αμυντικό σύστημα του εντερικού τοιχώματος του ασθενούς. Φυσιολογικά το αμυντικό σύστημα ενεργοποιείται όταν εισέρχεται κάποιος “εισβολέας” στον οργανισμό, δηλαδή κάποιο βλαβερό μικρόβιο, ιός, μύκητας ή ότιδήποτε άλλο. Στους ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα το αμυντικό σύστημα είναι ενεργοποιημένο χωρίς να εκτεθεί σε κάποιο γνωστό παράγοντα. Χρειάζοναι βέβαια πολλές μελέτες ακόμη για να πιστοιποιηθούν αυτές οι θεωρίες.
Τι συμπτώματα έχει;
Η ελκώδης κολίτιδα μπορεί να προσβάλλει το χαμηλότερο τμήμα του εντέρου που λέγεται ορθό, να προσβάλλει μέρος του εντέρου ή όλοκληρο το παχύ έντερο. Αναλόγως το μήκος του εντέρου που πάσχει αλλά και την βαρύτητα της φλεγμονής ποικίλουν τα συμπτώματα. Αυτά μπορεί να είναι αιμορραγία από το ορθό, βλέννες στα κόπρανα, τεινεσμός (όταν ο ασθενής αισθάνεται πως θέλει να πηγαίνει συνέχεια στην τουαλέτα ), διάρροιες, πόνος στην κοιλιά, πυρετός, αναιμία, απώλεια βάρους κι άλλα. Τα συμπτώματα γίνονται περισσότερα και εντονότερα όταν πάσχει μεγαλύτερο μέρος του εντέρου. Για παράδειγμα, όταν πάσχει μόνο το ορθό έχουμε συνήθως μόνο αίμα στα κόπρανα, αν όμως πάσχει όλο το έντερο ο ασθενής θα έχει και διάρροιες και πόνο, και αν η φλεγμονή είναι έντονη τα συμπτώματα είναι τέτοια που ο ασθενής χρειάζεται νοσηλεία.
Πως μπαίνει η διάγνωση;
Υπόνοια για την διάγνωση θα έχει ο γιατρός από το ιστορικό του ασθενούς. Όμως η βασική εξέταση που δείχνει τη φλεγμονή του εντέρου είναι η κολονοσκόπηση και οι ιστολογική εξέταση υλικού από το παχύ έντερο. Παράλληλα αιματολογικές , όπως και εξετάσεις κοπράνων είναι απαραίτητες για το συμπληρωματικό έλεγχο του ασθενούς. Η εξέταση του εντέρου με κάψουλα δεν βοηθάει πολύ γιατί δεν απεικονίζει το παχύ έντερο αλλά το λεπτό.
Ποιες μπορεί να είναι οι επιπλοκές της νόσου;
Όσο μικρότερη είναι η έκταση της νόσου, τόσο πιο σπάνια μπορεί να εμφανιστεί κάποια επιπλοκή. Από τις πιο ήπιες επιπλοκές είναι η αναιμία που μπορεί να απαιτήσει μετάγγιση αίματος, ενώ από τις πιο σοβαρές είναι η εμφάνιση τοξικού μεγακόλου, μια κατάσταση που αν δεν ανταποκριθεί άμεσα στη θεραπεία με φάρμακα χρήζει χειρουργικής επέμβασης . Σε αυτή την περίπτωση το έντερο διατείνεται τόσο πολύ από την έντονη φλεγμονή που κινδυνεύει να ραγεί. Αλλη επιπλοκή είναι η εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου. Οι ασθενείς με ορθίτιδα δε διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου, όσο όμως αυξάνει η έκταση της νόσου τόσο αυξάνει και ο κίνδυνος.
Επιπλοκές μπορούν να εμφανιστούν και από άλλα όργανα, όπως από τα οστά (αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, ιερολαγονίτιδα ή αρθρίτιδα), από το ήπαρ (σκληρυντική χολαγγειίτιδα), από τα μάτια (επισκηρίτιδα), το δέρμα(οζώδες ερύθημα) κ .α.
Ποια είναι η θεραπεία της νόσου.
Δυστυχώς δεν υπάρχει θεραπεία που να εξαλείφει τη νόσο. Αυτό που κάνουμε είναι να βάλουμε τον ασθενή σε ύφεση, να τον διατηρούμε σε ύφεση και να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής αυτών των ατόμων. Αυτό επιτυγχάνεται με φάρμακα όπως αντιφλεγμονώδη (σουλφασαλαζίνη, ολσαλαζίνη και μεσαλαμίνη), ανοσοτροποποιητικά (αζαθειοπρίνη, κυκλοσπορίνη και μεθοτρεξάτη) και οι νεότεροι βιολογικοί παράγοντες (infliximab, adalimumab).
Σε περιστατικά όμως που δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία, που παρουσιάζουν τοξικό μεγάκολο, ή που βρίσκονται σε σοβαρό κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου, γίνεται χειρουργική επέμβαση κατά την οποία αφαιρείται όλο το παχύ έντερο (ολική κολεκτομή)
Το θέμα της ελκώδους κολίτιδας είναι πραγματικά τεράστιο και είναι πολύ δύσκολο να περιγραφεί μέσα από ένα άρθρο. Ο κάθε ασθενής έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Μόνο ο γιατρός που τον παρακολουθεί μπορεί να εκτιμήσει τους κινδύνους που διατρέχει και να ορίσει τη θεραπεία του. Οι ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα θα πρέπει να έχουν τον προσωπικό τους γιατρό και να μην αμελούν την τακτική παρακολούθησή τους ακόμη και όταν βρίσκονται σε μακροχρόνια ύφεση.
Μηνύματα να θυμόμαστε
Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια χρόνια πάθηση
Η αιτία είναι άγνωστη
Τα συμπτώματα εξαρτώνται από την έκταση της νόσου και μπορεί να είναι από πολύ ήπια ώς πάρα πολύ σοβαρά
Οι ασθενείς που έχουν μεγάλη έκταση νόσου θα πρέπει να παρακολουθούνται τακτικά λόγω του αυξημένου κινδύνου καρκίνου παχέος εντέρου
Δεν υπάρχει οριστική θεραπεία. Η φαρμακευτική θεραπεία στοχεύει στην ύφεση της νόσου και σε περίπτωση αποτυχίας της ο ασθενής υποβάλλεται σε ολική κολεκτομή.
Αφήστε το σχόλιό σας στο Facebook πατώντας εδώ.